Een ogenblik van inzicht is vaak meer waard dan de ervaring van een heel leven (Oliver Wendell Holmes)
Er zijn een heleboel liedjes geschreven over de liefde, maar de eerste ode aan het conflict moet nog geschreven worden. Het nare gevoel in je buik als er een conflict speelt is voor iedereen herkenbaar. Reden dat mensen conflicten liever vermijden. En als er dan conflict is dan moet daar zo snel mogelijk een einde aan komen. Dit heeft er alles mee te maken dat conflicten zo vaak uit de hand lopen, zonder een bevredigend resultaat te bieden. Dit komt echter eerder voort uit het willen wegstoppen ervan dan er op een goede manier door heen te gaan. Hier een aantal inzichten die je hierbij kunnen helpen.
Andere kijk op conflict
Conflicten brengen meer moois met zich mee dan dat onze onderbuik ons laat geloven. Juist dat gevoel in onze buik, of die dikke keel, vertelt ons een heleboel, waar je ook heel veel van kan leren. Onbekend maakt onbemind. Conflicten komen namelijk voort uit aannames die mensen over en weer maken over de ander terwijl ze er van overtuigd zijn dat hoe de ander praat of zich opstelt de uiting is van de slechte bedoelingen die hij of zij heeft. Door deze aannames voelen we ons bedreigd, waardoor onze stress levels toenemen en we niet goed kunnen luisteren, afdwalen en ook zelf niet heel subtiel ons gedragen tegenover de ander. Als je zo over en weer op elkaar blijft reageren dan groeit het conflict. Dit leidt dan weer tot de bevestiging dat het beter is om een conflict de volgende keer te vermijden. Alleen: er bestaat geen relatie zonder conflicten. Ook binnen hele goede huwelijken ruziën de echtgenoten, zij doen het alleen op een hele goede manier. En zonder conflicten zou er ook wel weinig gebeuren in de wereld. Allemaal goede redenen dus om een pro te worden in conflicthantering.
Inzicht 1) – Door een andere interactie kan het conflict ook weer afnemen.
Door andere gedragingen te kiezen die voor de ander minder bedreigend zijn neemt het conflict af.
Inzicht 2) – Vraag je af of je zeker weet wat de bedoelingen van de ander zijn en dat die niet positief zijn.
Wedden dat je deze vraag nagenoeg niet met een ja kan beantwoorden. Doe navraag en vul niet in voor de ander.
Inzicht 3) – Let goed op het gedrag van de ander. Heeft die rode vlekken in zijn nek? Staat het zweet op z’n voorhoofd?
Als je goed naar het gedrag van de ander kijkt kan je zien of die zich bedreigd of ongemakkelijk voelt.
Je kunt dan navraag doen naar hoe de ander zich voelt, vragen wat er aan de hand is en voorstellen om even een time out te nemen.
Durf navraag te doen. Durf te luisteren. Durf een time out te vragen als je merkt dat jij of die ander over de kook is.
Inzicht 4) Ken je eigen waardes en die van de ander
Mensen zijn zich niet altijd even bewust welke waardes voor hen belangrijk zijn en welke waardes voor hen dealbreakers zijn. Als je denkt dat, wat voor jou een belangrijke waarde is in het gedrang is, dan kunnen de conflicten hoog oplopen.
Het kan helpen om je belangrijkste waardes eens een keer voor jezelf op papier te zetten en dat je partner dit ook doet. Op deze manier kan je veel over jezelf en elkaar te weten komen. Dit kan goed van pas komen in de relatie. En nog belangrijker, het kan leuk zijn.
Hieronder een voorbeeld om dat wat beter te schetsen.
Denk aan een man die het heel belangrijk vindt om een goede man en vader te zijn. Deze man wil scheiden van zijn vrouw, maar hij vindt het erg belangrijk dat hij samen met de vrouw een goede relatie blijft houden en dat de kinderen niet onder de scheiding lijden. Hij ziet zichzelf als een echte family man. Hij wil graag dat de vrouw hem ook zo ziet, ondanks de scheiding. De vrouw is echter niet veilig gehecht. Ze heeft altijd moeite gehad om te geloven dat iemand echt van haar kan houden en er altijd voor haar zal zijn. Nu de man van haar wil scheiden voelt ze zich helemaal niet meer veilig. Ze voelt zich radeloos. Ze weet niet wat ze moet. Ze heeft geen vertrouwen in de toekomst. De man neemt hier aanstoot aan. Hij heeft toch altijd goed voor haar gezorgd? Hij laat haar toch niet zitten als mens, als moeder van hun kinderen? Hij ziet haar gebrek aan vertrouwen in de toekomst als een gebrek aan vertrouwen in hem. Hij neemt aan dat zij hem een slechte vent vindt. Dit is voor hem olie op het vuur. Zijn allerbelangrijkste waarde wordt door zijn vrouw miskend. Hij doet geen navraag, maar reageert op zijn gevoel van bedreiging.
Grote kans is dan dat hij iets kwetsends of kritisch zal gaan zeggen. Bijvoorbeeld: “Het is voor jou ook nooit goed genoeg”, of “vind je het gek dat ik hier geen zin meer in heb?”. De vrouw denkt, als ik het nu heel goed uitleg waarom ik niet in de toekomst vertrouw, dan begrijpt hij het wel. Ze begint een verhaal over hoe ze alles voor het gezin heeft opgegeven en hoe het toch begrijpelijk is dat ze zich dan nu voelt of ze berooid is. Ze heeft niet door dat jezelf verdedigen ook een conflictgedrag is. Tot haar grote verbazing wordt hij alleen maar kwader, want zij heeft net weer bevestigd dat ze hem geen goede vent vindt.
Kortom dit stel wordt een soort van hond die in zijn eigen staart bijt. Je wordt waarschijnlijk al moe als je het leest.
Als de vrouw had begrepen dat het belangrijk is voor de man dat zij erkent dat hij nog steeds een goede ex man en vader wil zijn, dan hadden ze een heel ander gesprek kunnen hebben. Misschien was het ook nog wel lastig geweest, maar waren ze er achter gekomen waar ze ieder vandaan komen. De vrouw was dan wellicht ondanks haar verdriet over de scheiding wel geruster geweest op haar toekomst. Ook zouden ze minder gedesillusioneerd over de ander zijn en meer vertrouwen in hun ouderschap hebben.
Waarom juist nu zo belangrijk?
Deze blog staat op de website van de VvCP. Je zult wellicht denken dat wij er alleen maar zijn om mensen te begeleiden die uit elkaar gaan. Onze vaardigheden zijn echter waardevol op alle mogelijke momenten dat er behoefte is aan een reset, zodat jij en de ander weer met nieuwe inzichten, frisse moed en goede, duidelijke afspraken verder kunt. Dit kan ook met een kleiner team, of in een dag of een weekend.
Als we de kranten goed lezen is dit voor heel veel mensen, ook voor mensen die niet in scheiding liggen, een uitdagende tijd. Er zijn zoveel elementen die het nu voor mensen uitdagender maken om goed te communiceren of het conflict uit de weg te gaan. Mensen zitten nu dag in dag uit bij elkaar op de lip, samen met hun kinderen. Er moeten zoveel ballen in de lucht gehouden worden: thuis les geven aan de kinderen, thuis werken, hoe werkt Zoom eigenlijk, de werkster komt niet, heb ik zo nog een baan of inkomen, ik kan niet voor mijn ouders zorgen. En natuurlijk , word ik niet ziek? Of een van mijn geliefden?
We staan voor een enorme opgave. Toch is het juist nu zo belangrijk om goed naar elkaar te luisteren, niet langs elkaar te leven, maar de dialoog aan te gaan. We hebben dit alleen niet allemaal geleerd thuis, zie het als iets dat je kunt leren en waarin je kunt groeien.
De leden van de VvCP zijn zeer ervaren en empathische conflicthanteringsspecialisten die hierin voor u een grote toegevoegde waarde kunnen hebben om u te helpen bij het maken van goede afspraken over het verdelen van werk, school, huishouden. Of bij het maken van een nieuw financieel plan als er grote zorgen zijn hoe het nu financieel verder moet. Dus niet alleen tijdens een scheiding, maar in alle fasen van uw relatie en leven.